روشهای حفظ بهداشت روانی
وی با بیان این که سلامت روان شامل سلامت عاطفی، روانی و اجتماعی و تاثیر آن بر چگونگی تفکر، احساس عمل فرد است، اظهار داشت: سلامت روان است که در چگونگی کنترل استرس، ارتباط با دیگران و انتخاب هایمان به ما کمک می کند. سلامت روان در هر مرحله از زندگی مهم است، از دوران کودکی و نوجوانی تا بزرگسالی.
استاد توکلی در ادامه راهکارهای تشخیص مشکلات روحی و روانی را تشریح کرد و افزود: اگر می خواهید مطمئن شوید که شما یا کسی که می شناسید با مشکلات روحی و روانی دست به گریبان است یا خیر، لازم است بدانید که مجموعه با برخی از احساسات یا رفتارها می توانند علامت هشداردهنده از یک مشکل باشند مثل:
خوردن یا خوابیدن بیش از حد یا خیلی کم
دوری از مردم و فعالیت های معمول
داشتن انرژی کم یا نداشتن انرژی
احساس پوچی یا بی حس
داشتن درد غیر قابل توضیح
احساس درماندگی و یأس
سیگار کشیدن بیشتر از حد معمول، مصرف الکل یا استفاده از مواد مخدر
احساس گناه، فراموشکاری، شک، عصبانیت، ناراحتی، نگرانی یا اضطراب
فریاد یا پرخاشگری با خانواده و دوستان
تجربه نوسانات خلقی شدید که باعث بروز مشکل در روابط می شود
داشتن افکار و خاطرات مداوم که نمی توانید از سر خود بیرون کنید
شنیدن صدا یا باور چیزهایی که درست نیست
فکر کردن به آسیب به خود یا به دیگران و خودکشی
ناتوانی در انجام کارهای روزانه مانند مراقبت از کودکان خود یا رفتن به محل کار یا مدرسه
وی با بیان اصول سلامت روان ادامه داد: اول، آرامش؛ بدون تردید آرامش اولین شرط روان سالم است و در سایه آن میتوان به شکل متعادلی به سایر امور زندگی و پیشرفت هم رسید. البته منظور از آرامش، آرامش نسبی و نداشتن دغدغههای متعدد و گاه فلجکننده است.
البته در دنیای امروز، هیچکس بدون دغدغه و گرفتاری نیست، اما نکته مهم این است که فرد بتواند به درستی شرایط را ارزیابی و برای رفع و کاهش نگرانیها اقدام کند و در صورتی هم که مشکلات قابل حل نیستند بهگونهای با آنها کنار بیاید، نه اینکه گرفتاریها، عملکرد و زندگی او را تحتتاثیر قرار دهند و باعث سلب آرامش از او شوند.
دوم، مدیریت هیجان؛ از دیگر ویژگیهای مهم سلامت روان، توانایی کنترل و بروز مناسب احساسات و هیجانهاست. بروز احساسات باید بهگونهای باشد که از یک طرف فرد نخواهد احساسهایش را سرکوب کند و از طرف دیگر، مهارگسیخته آنها را بروز ندهد.همچنین انتظار میرود ذهن سالم بتواند محیط پیرامون خود را بهدرستی ادراک کند. انسان به کمک حواس پنجگانه، جهان را درک میکند، درکی که با واقعیت بیرونی هماهنگ است، نه چیزی بیشتر و نه کمتر.
سوم، شناخت؛ یکی دیگر از خصوصیات ذهن سالم، شناخت است. منظور از شناخت، مجموعهای از تواناییهای مغز شامل هوشیاری، توجه و تمرکز، حافظه، زبان و… است که هر فرد با توجه به شرایط خود از آن بهرهمند است. این تواناییها تامینکننده و نشانگر بخشی از سلامت روان ما هستند.
وی همچنین به روش ارزیابی آن میتوان درباره سلامت روان افراد اشاره کرد و گفت: همه تواناییها و خصوصیات گفته شده خود را به صورت یک نماد بیرونی و عینی بروز میدهند که آن «رفتار» است. بررسی رفتار، عینیترین روشی است که با ارزیابی آن میتوان درباره سلامت روان افراد اظهارنظر کرد. بنابراین داشتن رفتاری متناسب با شرایط پیرامونی از اصلیترین خصوصیتهای نشانگر سلامت روانی افراد است. شاید به همین دلیل است که از علوم رفتاری همواره در کنار روانپزشکی و سلامت روان به عنوان علمی یاد میشود که تلاش میکند تا با شناخت بهتر ذهن و مغز به سمت بهبود کیفیت زندگی و ارتقای سلامت حرکت کند.
بهداشت روانی مثبت اجازه می دهد تا انسان ها بتوانند به توانایی های بالقوه خود جامه عمل بپوشانند، با تنش های زندگی مقابله کنند، کار مفید انجام دهند، کمک های معنی داری به جامعه و محیط پیرامونی خود برسانند.
راه های حفظ بهداشت روانی مثبت عبارتند از:
گرفتن کمک های حرفه ای اگر به آن نیاز دارید
برقراری ارتباط با دیگران
مثبت بودن
انجام فعالیت های جسمی
کمک به دیگران
خواب کافی
توسعه مداوم مهارت ها